All Writings
July 7, 2025

Nëse kjo nuk është gjenocid, atëherë çfarë është?

Për më shumë se një vit, refuzova ta përshkruaja luftën e Izraelit kundër Hamasit dhe mbretërimin e tmerrit që po u shkakton palestinezëve në Gazë si gjenocid, por tani ndihem i tronditur në thelb nga ajo që po dëshmoj. Nëse ajo që po shoh nuk është gjenocid, atëherë nuk e di se çfarë është.

Vitin e kaluar, mora pjesë në ceremoninë e diplomimit të Shkollës së Shëndetit Publik Mailman (Mailman School of Public Health) në Universitetin e Kolumbias. Studentja e zgjedhur për të mbajtur një fjalim në emër të trupit studentor ishte një grua arabe. Së pari, ajo foli për përvojën e saj në universitet si studente, por më pas kaloi te lufta në Gazë. Gjatë fjalimit të saj, ajo përmendi disa herë fjalën “gjenocid”, rreth aktiviteteve të tmerrshme të Izraelit dhe sulmit ndaj Gazës.

Në atë kohë, u tërbova, duke menduar se megjithëse Izraeli ka kryer shumë krime në ekzekutimin e luftës kundër Hamasit, kjo nuk u ngrit në nivelin e gjenocidit. Por gjatë muajve të fundit, ndërsa po e shikoja tmerrin që po ndodhte në Gazë – shkatërrimin masiv të infrastrukturës, vrasjen e burrave, grave dhe fëmijëve pa dallim, hakmarrjen dhe ndëshkimin e qartë që është ndërmarrë nga ushtarët izraelitë, urinë ndaj së cilës është nënshtruar i gjithë komuniteti – nuk mund të mos arrija në përfundimin tmerrësisht të trishtueshëm se ajo që po kryen Izraeli nuk është gjë tjetër veçse gjenocid.

Në të vërtetë, si e shpjegoni vdekjen e gati 54,000 palestinezëve, më shumë se gjysma e tyre gra, fëmijë dhe të moshuar? Si e përcaktoni shkatërrimin e qëllimshëm të spitaleve, klinikave, shkollave dhe lagjeve të tëra me mijëra të varrosur nën rrënoja, të lënë të kalben? Si i përshkruani shumë ushtarë izraelitë që mburren me numrin e palestinezëve që kanë vrarë? Dhe si e etiketoni një qeveri që e përshëndeti qëllimin e saj të synuar për shkatërrimin, decimimin dhe çmontimin e çdo gjëje që kishte mbetur në Gazë?

Ndërsa vazhdoja të dëgjoja dhe të shikoja tmerrin që po zhvillohej ditë për ditë, nuk mund të ndalesha së qari për atë që kishte ndodhur para syve të mi – në fakt, para syve të të gjithë botës. Por, vështirë se ka ndodhur diçka për t’i dhënë fund kësaj parodie në vazhdim e sipër. Lufta vazhdon, kërdia vazhdon, uria vazhdon, shkatërrimi vazhdon, hakmarrja dhe ndëshkimi vazhdojnë, duke e bërë çnjerëzimin dhe brutalitetin rend të ditës.

Po, qava me lot të vërtetë, duke pyetur:

Ku janë të gjithë ata izraelitë që kanë protestuar ditë për ditë për të liruar 59 pengjet e mbetura, por kurrë nuk e ngrenë zërin për të ndaluar vrasjen e 54,000 palestinezëve?

Ku janë rabinët që i thurin lëvdata Zotit sepse janë të zgjedhur? E pyes veten, a i ka zgjedhur Zoti hebrenjtë për të sakatuar, për të gjymtuar, për të masakruar dhe për të vrarë? A ka Izraeli, që u krijua mbi hirin e hebrenjve që u zhdukën në Holokaust, tani justifikimin moral për të kryer gjenocid kundër burrave, grave dhe fëmijëve të pafajshëm?

Ku janë partitë opozitare në Izrael, të cilat janë paralizuar dhe mbeten të mpira në rehati? Pse nuk po ulërijnë, nuk po bërtasin dhe nuk po protestojnë kundër një qeverie të ligë që po e shkatërron vetë themelin moral të një vendi që e sakrifikoi shpirtin e tij në altarin e qeverisë më të ndyrë në historinë e Izraelit?

Ku janë akademikët, profesorët dhe studentët që duhet të mbajnë një bazë të lartë morale? Pse i kanë varrosur zërat e tyre midis mijëra palestinezëve të varrosur pa asnjë gjurmë?

Dhe çfarë ndodhi me të ashtuquajturën “ushtri më morale në botë”, Forcat Mbrojtëse të Izraelit, që krenoheshin me mbrojtjen e vendit të tyre vetëm për t’u shndërruar në forca më e shthurura, duke kryer krime mizorie, pamëshirshmërie dhe egërsie të paparë? Ata po luftojnë nën flamurin e rremë të shpëtimit të vendit nga një armik i përbetuar, kurse, në fakt, po e shkatërrojnë Izraelin nga brenda, duke e lënë atë të kërkojë shpëtim për brezat që do të vijnë.

Unë u rrita nga prindër që ma ngulitën në mendje kuptimin e kujdesit dhe të dhembshurisë, duke ua shtrirë dorën njerëzve në nevojë, duke e ndarë ushqimin tim me të uriturit dhe duke mësuar të mos i urrej të tjerët ose të mos i përbuzë të tjerët. I kam mbajtur këto vlera që nga koha kur isha djalë i vogël e deri më sot, duke pranuar se këto janë idealet që më kanë mbështetur në kohë humbjeje, në kohë vuajtjeje, në kohë hidhërimi, në kohë shprese dhe në kohë ankthi, duke mos e ditur kurrë se çfarë do të sjellë e nesërmja.

Një ditë, e pyeta nënën time: “Nënë, çfarë duhet të bëj me njerëzit që më urrejnë dhe duan të më dëmtojnë vetëm për atë që jam?” Ajo mendoi për një sekondë dhe pastaj tha: “Biri im, nëse një bishë vjen të të lëndojë, mbroje veten, por kurrë, kurrë mos u bëj si një e tillë. Sepse nëse do të bëhësh, do të kishe humbur njerëzimin tënd dhe nuk do të kesh më asgjë për të jetuar.” Dhe, pas një pauze të shkurtër, ajo më tha: “Mbaje mend, bir, sy për sy na lë të gjithëve të verbër.”

Shumë izraelitë më kanë thënë në fytyrë se duhet ta vrasim çdo fëmijë palestinez në Gazë sepse sapo të rriten, do të bëhen terroristë të vendosur të na terrorizojnë për aq kohë sa të jetojnë, dhe ne duhet t’i vrasim të gjithë për ta parandaluar këtë të ardhmen. Sa të sëmurë, të marrë dhe të çmendur janë këta njerëz. A u ka shkuar ndërmend atyre se ajo që Izraeli po u bën palestinezëve sot po e ushqen brezin e ardhshëm të palestinezëve që të bëhen terroristë sepse nuk kanë më asgjë për të humbur, dhe hakmarrja për atë që i ka ndodhur popullit të tyre është arsyeja e vetme pse ata duan të jetojnë?

Izraeli i ka humbur vlerat e tij hebraike, ndërgjegjen e tij, moralin e tij, ndjenjën e tij të rendit dhe vetë arsyen e ekzistencës së tij. Sulmi i egër i Hamasit ndaj Izraelit është i paarsyeshëm dhe i papranueshëm. Megjithatë, reagimi izraelit ndaj masakrës së Hamasit më kujtoi pikërisht atë që nëna ime më mësoi që nga dita e parë: nëse një bishë vjen të të lëndojë, mos u bëj kurrë një e tillë, sepse nuk do të kesh më asgjë për të jetuar.

Kur kjo luftë e shëmtuar të marrë fund, Izraeli nuk do të jetë kurrë më i njëjtë. Ai e ka stigmatizuar veten për brezat që do të vijnë, i ka shkaktuar dëme të pariparueshme hebraizmit botëror, e ka intensifikuar rritjen e antisemitizmit në nivele të reja, ka tradhtuar gjithçka që përfaqësonin themeluesit e tij. Dhe mbi të gjitha, e ka humbur shpirtin e tij dhe mund të mos e gjejë kurrë rrugën e kthimit nga humnera.

SHARE ARTICLE