Realizimi I Erdoganit Dhe Pasojat E Jashtme

Ri-zgjedhja e presidentit turk Erdogan, që konsiderohet si process i lirë, i drejtë dhe përfaqësues i vullnetit të shumicës së popullatës turke, ka implikime të tmerrshme si vendore ashtu dhe të huaja. Mbështetësit e Erdoganit sugjerojnë se zgjedhjet vetëm përforcojnë natyrën demokratike të vendit dhe se kritikët e Erdoganit tani duhet të pranojnë vendimin publik. Nw fakt, megjithatë, është se Erdogan u ndal nga asgjë për të krijuar një atmosferë të brendshme sociale dhe politike për të menjanuar kundërshtarët e tij duke e bër të mundur që ai të fitonte një shumicë të drejtpërdrejtë të elektoratit.

Kjo ngre pyetje serioze në lidhje me legjitimitetin e fitores së tij që i ka dhënë pushtet gjithëpërfshirës dhe e ka bërë Turqinë de facto “një njeri sundues”. Asgjë nuk do ta ndalojë atë tani nga ndjekja e ambicies së tij abuzive dhe e verbër, pasi ai tani mund të ushtrojë pushtet absolut.

Për të inxhiniuar fitoren e tij, Erdogan pwrdori metoda të ndryshme manipuluese, duke filluar me mbajtjen e zgjedhjeve sipas ligjeve emergjente (të krijuara në korrik 2017 pas përpjekjes së grushtit ushtarak). Këto ligje i dhanë atij masa drakoniane, duke i lejuar atij që të kufizojë shprehimisht lirinë e fjalws së lirë dhe të drejtën e kuvendit, duke kufizuar kështu lirinë e rivalëve të tij për të bërë fushatë kundër tij në mënyrë të barabartë.

Ai qëllimisht bëri thirrje për zgjedhje të parakohshme, sepse ai frikësohei, pasi projeksionet afatgjata politike dhe ekonomike nuk ishin në favor të tij; partitë e opozitës kanë demonstruar shumë më tepër apel ndërsa ekonomia është në prag të krizës.

Qëkur filloi sulmet e tij kundër shtypit pak vite më parë, Erdogan ka mbyllur rreth 180 media dhe ka burgosur më tepër se 150 gazetarë. Aktualisht, pothuajse të gjithë shtypin dhe ai online së bashku me radio dhe televizionin kontrollohen drejtpërdrejt ose tërthorazi nga miqtë e tij. Si i tillë, u bwri tw pa mundur konkurentwve tw tij tw mbulohen nga media, duke i penguar garuesit e tjerw tw prezantojnw platformat e tyre para votuesit.

Ai ishte i vendosur të dëmtonte rivalët e tij. Nw një rast tw tillë, ai burgosi kandidatin presidencial dhe udhëheqësin e Partisë Kurde, Selahattin Demirtas, mbi akuza të motivuara politikisht, gjë që hedh një re tjetër mbi legjitimitetin e zgjedhjeve.

Më shumë se 3 milionë punonjës qeveritarë dhe tw institucioneve të tjera që varen pjesërisht ose tërësisht nga mbështetja e qeverisë, u paralajmëruan se ata jo vetëm që duhet të votojnë për të, por edhe të sigurojnë që edhe të afërmit dhe miqtë e tyre t’i japin Erdoganit mbështetjen e tyre politike. Ai më tej minoi drejtësinë e zgjedhjeve duke lejuar zyrtarët qeveritarë të votojnë në qendrat e votimit dhe të numërojnë fletëvotimet që nuk kanë vulë zyrtare.

Për më tepër, elementët e makinës së tij të rizgjedhjes të udhëhequr nga besnikët ishin në thelb grupi i vetëm që kishte mjetet fizike dhe financiare për të bërë fushatë jashtë Turqisë, megjithëse me disa kufizime, për të mbledhur votën e gati tre milionë turqve që jetojnë në Evropë.

Të gjithë anëtarët e AKP-së ishin të bashkuar në vendosmërinë e tyre për të bërë fushatë në emër të Erdoganit, pasi ata ishin gjatë viteve një nga përfituesit kryesorë të 15 viteve të tij në pushtet, duke gëzuar lehtësinë dhe rehati që ai u siguroi besnikëve të tij. Shumica e AKP-së, të cilët ishin në zgjedhje, u angazhuan plotësisht për të siguruar rizgjedhjen e tij, pasi ata e shohin të ardhmen e tyre politike të lidhur drejtpërdrejt me të.

Megjithëse AKP nuk fitoi shumicën në parlament, fakti se ai formoi një aleancë me Partinë e Lëvizjes Kombëtare të ekstremit të djathtë e siguroi atë shumicën që i nevojitej, duke e bërë parlamentin e ardhshëm asgjë më shumë se një vulë gome për të shtyrë axhendën e tij me pothuajse asnjë opozitë.

Duke arritur majën e pushtetit pa kufizime, i hapë rrugë Erdoganit që të ndjekë akoma më me forcë temën e tij nacionaliste dhe axhendën e tij islame. Ai do të vazhdojë më tej agresivisht përpjekjen e tij për të luajtur një rol thelbësor ekonomik, social dhe politik në shumë vende të Lindjes së Mesme dhe Ballkanit.

Në të vërtetë, Erdogan është i vendosur të rivendosë pjesën më të madhe të ndikimit që dikur u ushtrua nga Perandoria Osmane. Ëndrra e tij, siç ai dhe shumë nga ndihmësit e tij e thonë, do të kryesojë mbi qindvjetorin e themelimit të Republikës Turke në vitin 2023 dhe të njihet si Atatürk i ri i epokës moderne të Turqisë.

Arritja e fuqisë absolute të Erdoganit duhet të dërgojë dridhje përmes çdo individi dhe institucioni që ai i ka futur në listën e zezë, pasi ai do të vazhdojë egërsinë e tij me një këmbëngulje edhe më të madhe kundër kundërshtarëve të tij. Nuk ka pothuajse asgjë që tani mund ta ndalojë atë nga shtypja e mëtejshme e popullit kurd të cilët do të vazhdojë t’i privojë nga të drejtat themelore të njeriut.

Të gjitha institucionet qeverisëse do t’i nënshtrohen tekave të tij; ai do të ketë fjalën e parë dhe të fundit në çdo çështje të shtetit pa asnjë sfidë. Ai pritet që të nxjerrë dekrete siç e sheh të arsyeshme pwr interesa tw veta, plotësisht vartëse të gjyqësorit dhe të përdorë ushtrinë për të frikësuar ndonjë nga fqinjët e tij dhe për të kërcënuar të tjerët. Ai nuk ka shqetësime rreth kryerjes së inkursioneve të mëdha në territore tw huaja, pasi ai po lufton aktualisht në Siri dhe Irak kundër kurdëve, të cilin ai akuzon për lidhje me PKK.

Fuqitë perëndimore tani duhet të rivlerësojnë marrëdhëniet e tyre me Ankaranë, pasi Erdogan pa dyshim do t’i nxjerrë muskujt e tij si brenda Turqise, ashtu edhe në marrëdhëniet e tij të jashtme për të ndjekur axhendën e tij neo-osmane. Ky zhvillim është i detyruar të destabilizojë më tej Lindjen e Mesme dhe të paraqesë sfida serioze për SHBA, BE dhe NATO në veçanti, pasi Turqia nën diktaturën absolute nuk kualifikohet më për të qenë një anëtar i organizatës më të rëndësishme të mbrojtjes të Perëndimit siç ështw NATO.

Kjo duhet të shihet edhe në dritën e faktit se Erdogan ka zhvilluar marrëdhënie të ngushta dhe miqësore me armiqtë më të vendosur të Perëndimit – Rusinë dhe Iranin. Ai bleu sistemin e mbrojtjes ajrore S-400 nga Rusia, e cila është politikisht dhe strategjikisht në kundërshtim me marrëdhëniet e Perëndimit me Moskën dhe teknologjikisht të papajtueshme me mbrojtjen ajrore të NATO-s.

Ai po punon së bashku me Rusinë dhe Iranin për të gjetur një zgjidhje për luftën civile siriane dhe duke lënë anash me qëllim SHBA-të të luajë ndonjë rol në përcaktimin e rezultatit përfundimtar. Nuk ka dyshim se Erdogan do të vazhdojë të ndjekë ndjenjat dhe politikat e tij anti-perëndimore që do të dëmtojnë interesat e Perëndimit dhe të aleatëve të tyre në Lindjen e Mesme.

Ndërkohë që Turqia e meparshme kishte përqafuar vlerat demokratike, Turqia e sotme nën Erdogan ka shkelur çdo kod të të drejtave të njeriut dhe çdo parim të një forme demokratike të qeverisjes. Çdo zgjedhje, sado e lirë dhe e drejtë, është vetëm një element dhe nuk përbën në vetvete një demokraci të lirë; zgjedhjet në Turqi nuk janë të ndryshme. Erdogan mund të shpallë se ai fitoi të drejtën dhe katrorin e zgjedhjeve, por në realitet, ai shfrytëzoi zgjedhjet për të konsoliduar pushtetin e tij nën maskën e demokracisë.

Edhe pse ndryshimi i tanishëm global ndaj pranimit të autoritarizmit, siç shihet në Rusinë e Putinit, Filipinet nën Duterte dhe Xi në Kinë, nuk justifikon veprimet e Erdoganit, trishtim shërben për të shpjeguar fitoren e tij.

Erdogan tradhtoi popullin e vet para zgjedhjeve, dhe tani ai i është dhënë një dorë edhe më e lirë për të ndjekur me forcë çdo politikë të brendshme dhe të jashtme. Perëndimi tani duhet të aplikojë tolerancë zero ndaj Turqisë dhe të mos lejojë një udhëheqës të pamëshirshëm dhe të korruptuar të dëmtojë interesat perëndimore në Evropë dhe Lindjen e Mesme pa pasoja.